W olsztyneckim biuletynie ALBO ukazał się kolejny z serii naszych artykułów poświęconych ekonomii społecznej.

Czym i dla kogo jest spółdzielnia socjalna?
Spółdzielnia socjalna jest przedsiębiorstwem, które łączy w swojej działalności funkcje społeczne
i ekonomiczne. Podlega tym samym przepisom co przedsiębiorstwa lecz może korzystać z pewnych
przywilejów. Każdy członek spółdzielni ma prawo udziału w zarządzaniu sprawami spółdzielni.
Obowiązuje w niej zasada, że jeden członek – to jeden głos i głos każdego członka jest tak samo
ważny. Choć spółdzielnia socjalna musi prowadzić działalność gospodarczą, to osiągany zysk nie jest
celem samym w sobie, lecz jedynie środkiem do osiągania jej celów statutowych.
Spółdzielnia socjalna może być założona zarówno przez osoby fizyczne jak i osoby prawne.
Szczegółowy katalog, osób fizycznych mogących założyć spółdzielnię socjalną został zawarty w art. 4
ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych. Członkostwo mogą nabyć także inne
osoby, lecz ich liczba nie może być większa niż 50% ogólnej liczby członków spółdzielni socjalnej.
Natomiast osobami prawnymi mogącymi założyć spółdzielnię socjalną są: organizacje pozarządowe,
jednostki samorządu terytorialnego oraz kościelne osoby prawne. Liczba założycieli spółdzielni
socjalnej nie może być mniejsza niż trzy, jeżeli założycielami są osoby fizyczne, i dwa, jeżeli
założycielami są osoby prawne.
Jak założyć spółdzielnię socjalną?
Krok 1 – grupa założycieli
W pierwszej kolejności należy zebrać grupę osób (co najmniej 3), które będą założycielami spółdzielni
socjalnej. Grupa, która chce założyć spółdzielnię socjalną, musi mieć przede wszystkim pomysł na
działalność gospodarczą.
Krok 2 – statut
Najważniejszym dokumentem w spółdzielni socjalnej jest statut, który reguluje wszystkie prawa
i obowiązki członków, wskazuje siedzibę spółdzielni oraz określa rodzaj działalność gospodarczej wg
Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Statut będzie miał realny i konkretny wpływ na działalność
spółdzielni, dlatego ważne, aby został dokładnie przemyślany i określał jak najbardziej szczegółowo
sposób prowadzenia przedsiębiorstwa.
Krok 3 – powołanie spółdzielni
Następnym krokiem jest zwołanie walnego zebrania założycielskiego, którego celem będzie
powołanie spółdzielni. Na zebraniu – członkowie założyciele muszą podjąć stosowne uchwały: o
powołaniu spółdzielni socjalnej, o przyjęciu statutu oraz uchwałę o powołaniu zarządu spółdzielni
socjalnej. W przypadku spółdzielni socjalnej zakładanej przez osoby prawne, walne zebranie
założycielskie musi być poprzedzone odpowiednimi aktami prawnymi ze strony osób prawnych.
Krok 4 – rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym
Spółdzielnie socjalne są zwolnione z ponoszenia opłat sądowych. Rejestracji dokonuje się na
odpowiednich drukach rejestracyjnych dostępnych w KRS, a dokumenty powstałe podczas zebrania
założycielskiego są niezbędnymi załącznikami. Wraz z wpisem do rejestru KRS spółdzielnia uzyskuje
osobowość prawną, automatyczne zostaje jej również nadany NIP i REGON.
Krok 5 – rozpoczęcie działalności
Po uzyskaniu wpisu KRS, spółdzielnia musi złożyć dodatkowy dokument NIP-8 w urzędzie skarbowym,
w ciągu 21 dni (lub 7 dni jeśli od razu będzie zatrudniać pracowników).

Olsztynecka spółdzielnia socjalna.
W 2014 r. w Olsztynku rozpoczęła swoją działalność Spółdzielnia Socjalna „Tradycja Smaków”, która
została założona przez dwie osoby prawne: Stowarzyszenie na Rzecz Osób Starszych
i Niepełnosprawnych „Razem” oraz Gminę Olsztynek. W ubiegłym roku, zyskując uznanie – nie tylko
lokalnych odbiorców jej usług – otrzymała certyfikat w kategorii „Sukces rynkowy”, przyznawany
w ramach konkursu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej „Znaki Jakości Ekonomii Społecznej
i Solidarnej 2020”.
Najważniejsze akty prawne, regulujące działalność spółdzielni socjalnych w Polsce:
* Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych
* Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze
* Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym
* Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
*Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych
*Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie


Gdzie możesz zwrócić się o pomoc w założeniu spółdzielni socjalnej?
Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej
ul. Mickiewicza 21/23, 10-508 Olsztyn
wamacoop@wamacoop.pl
www.owes.wamacoop.pl
tel. 89 526 43 66, 89 534 31 30

Izabela Makowska
Doradca ds. Przedsiębiorczości
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju
Spółdzielczości i Przedsiębiorczości Lokalnej WAMA-COOP